کالالوچ | اصرار برای زندگی‌کردن

اسمش را گذاشته‌اند درخت زندگی. در ساحلی به اسم کالالوچ در واشنگتن است. اینکه کجای دنیا بیوفتد تصمیم و اختیار خودش نبوده مثل ماها. ولی همه متعجبند چگونه بدونِ خاک، انقدر میل به زندگی و زیستن دارد؟

از دور که نگاه می‌کنی انگار ریشه‌ها یکدیگر را سفت بغل کردند تا تنه را حفظ کنند. تنها یکی از ریشه‌هایش در زمین فرو رفته است. بقیه بیرون از خاک‌اند. هرکسی می‌بیندش می‌گوید تا سال دیگر خسته می‌شود و دست می‌کشد اما همچنان سبز است و استوار.

محمدرضا در کتاب مقدمه‌ای بر سیستم‌های پیچیده از آن برای بحث نظم خودجوش مثال می‌آورد. می‌نویسد تک تک سلول‌های درخت نمی‌دانسته‌اند چه می‌کنند. آن‌ها بر اساس قوانین ساده‌ی خود که تلاش برای جذب آب، مواد غذایی و املاح است، رشد می‌کنند و تارهای کشنده‌ی خود را در امتدادی که مناسب‌تر می‌بینند به پیش می‌برند. سلول قاعدتا تصویری ذهنی از کل درخت ندارد و حتی نمی‌داند که املاح و مواد غذایی را با چه هدفی و برای چه کاری جستجو و جذب می‌کند. اما آنچه ما از بیرون در مواجهه با کل سیستم می‌بینیم، یک نظم شگفت‌انگیز است.

برای چندمین بار است که این کتاب را می‌خوانم، چیدن تکه پازل‌ها کنارهم برایم لذت دارد.

گاهی اوقات فکر می‌کنم شیرینی جهل انقدر پررنگ‌تر از تلخی آن است که کنار گذاشتنش دشوار است. برای همین دوست دارم برای این درخت بگویم همان یک ریشه آنقدر کافی بود و خیال بقیه را راحت کرد و این اعتماد را می‌داد که بهترین کارهایشان هدر نمی‌رود.

تلاشش را دوست دارم ولی برای انقدر زندگی‌کردن حال ندارم. دوست دارم یک گوشه بشینم و نون و ماستم را بخورم؛ آخرش هم بدونِ اینکه کارم به بیمارستان و دکتر بیوفتد، خودم بمیرم و ببینم آن دنیا که انقدر گفته‌اند اِل می‌کنیم بِل می‌کنیم چگونه است.